Richard Dawson - End of the middle / 8˝ (Waardering Muziekwereld)
Bij Richard Dawson moet je zijn werk bijna altijd in een groter perspectief zien. Halverwege zijn Peasant, 2020 en The Ruby Cord trilogie wijkt hij naar Finland uit om samen met hardrockers van Circle aan Henki te werken. Uiteindelijk voltooit hij het lichtelijk op het concept van Charles Dickens A Christmas Carol gebaseerde drieluik over het verleden, heden en toekomst. Vervolgens gaat hij weer terug naar de puurheid van de sobere folkrock en schept hij op End of the Middle een kleinschalige micromaatschappij met korte hedendaagse treurige schetsen van hoe de inwoners daar hun tijd invullen. Slechts de dolende achtervolgende geest uit het heftige The Question is nog tot de Charles Dickens vertelling te herleiden, daar blijft het dan ook bij. Hier stopt hij een aantal voor hem belangrijke gebeurtenissen uit zijn jeugd tussen, die hem min of meer gevormd hebben. Zo maakt hij op Bolt van dichtbij mee dat zijn vader ternauwernood aan een blikseminslag ontsnapt. Bolt staat dus voor het feit dat een kind al snel uit de droom dat ouders onsterfelijk zijn ontwaakt. Het moment dat hij de jeugdige onschuld verliest en te vroeg volwassen wordt. Bolt bezit de muzikale schoonheid van het betere Jason Molina werk, al mist Richard Dawson wel die treursnik in zijn stem. Inleven en verhalen vertellen kan hij als de beste. Bolt geeft het belang van familiebanden aan en staat dus tevens indirect voor verlatingsangst, het eerste zware End of the Middle thema. Uit die verlatingsangst komt de eenzaamheid van de Gondola new wave folk voort. Door de Britse bezuinigingsmaatregelen verwaarlozen de oudere bewoners zichzelf en komen ze in een isolement terecht, waar goedkope wijn en reality-tv troost biedt. Door vocaal de falset hoogte in te gaan, openbaart zich een onderbewuste kant van de singer-songwriter die in het personage van een aan huis gekluisterde vrouw kruipt. Slachtoffers die vaak een stille dood sterven, en pas weken later ontdekt worden. Ook het ritmische Bullies is behoorlijk actueel. Het pestgedrag onder de jongeren is van alle tijden en in het geval van Richard Dawson levert het een aantal onverwerkte schooltrauma’s op. Uiteindelijk moet je toch die hemelpoort door waar je opgewacht wordt. Door deze narigheid met zijn zoon te delen, ontplooit deze zich juist tot pestkop, het patroon is niet te doorbreken, maar krijgt een andere wending. Het experimentele Bullies kraakt en schuurt door het toedoen van klarinetspeler Faye MacCalman onwennig van alle kanten. Het fluitketel getinte scharnierspel zoekt de grenzen van aangenaam op, en teistert het gehoor. De boodschap komt in ieder geval duidelijk over. De Knot knoop in de buik is de angst voor de normalisatie, het veilige terugkerende vooruitzicht. De angst voor de eeuwige trouw, de angst voor de huwelijkse voorwaarden, de angst voor het veilige gezinsleven. Een agressief hoogtepunt met een desperate schreeuwerige Richard Dawson, die ondanks deze uitbarsting juist vlak en hulpbehoevend klinkt. Weinig ruimte voor humor dus deze keer, tenzij je het weglachen daarvan in het grunge grijze Boxing Day Sales als ironie beschouwt. Ook nu weer een voortreffelijke hoofdrol van klarinetspeler Faye MacCalman, die dat instrument een bijna blues achtig antwoord op de stoffige freejazz ritmes van Andrew Cheetham laat uitspreken. Nou ja, de zelfvoorzienende moestuin ideologie van de posthippie song Polytunnel, is luchtiger qua opzet, maar ademt in alles die eenzaamheid uit. In Removals Van neemt Richard Dawson van de luxes van het bestaan afscheid. Primaire levensbehoeftes welke in principe overbodig zijn. Het ouderlijke huis, stil en verlaten, alleen de beschimmelde herinneringen bewonen het in verval gaande gebouw. We maken het weer eigen, volgens onze herziende waardes en normen, en klaar voor het aankomende vaderschap. We schilderen een flinke laag aan desinformatie over het verleden heen, en stoppen deze ver weg. En dan komen dood en geboorte in More Than Real samen en herhaalt het patroon zich waar Richard Dawson zich altijd tegen verzet heeft. Samen met schrijfmaatje Sally Pilkington bezingt hij deze intense verandering in het leven, waarna je als het ware een tweede kans krijgt om er iets van te maken. Het gezinnetje lonkt, en als je verder niks nodig hebt, is dat prima zo. End of the Middle is een plaat met veel diepgang en nodigt uit om goed na te denken, en eventueel zelfs de ingeslagen koers te wijzigen.
Recensent: Leon Pouwels
Bron: www.writteninmusic.com
Direct link: Richard Dawson - End of the Middle | Roots | Written in Music
Gepubliceerd op Muziekwereld: 23 maart 2025